સર્જરી પૂર્વે અને પશ્ચાતનું રિહેબ શું હોઈ છે?
સર્જરી પહેલાના રીહેબ થી દર્દીઓને પીડા, બળતરા ઘટાડવામા અને સંયુક્ત ગતિશીલતામાં સુધારો કરીને સર્જરી માટે તૈયાર થવામા મદદ કરે છે. તે સર્જરી પછી સરળ પુનઃપ્રાપ્તિની ખાતરી કરવા માટે સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે, જે વધુ સારા પરિણામો અને ઝડપી પુનઃપ્રાપ્તિ તરફ દોરી જાય છે.
સલામત અને ઝડપી પુનઃપ્રાપ્તિ માટે પોસ્ટ-સર્જીકલ પુનર્વસન મહત્વપૂર્ણ છે. તે દર્દીઓને દૈનિક પ્રવૃત્તિઓમાં સરળતાથી સામેલ થવામાં મદદ કરે છે, પીડા, જડતા અને સોજો ઘટાડે છે અને સામાન્ય હલનચલન પુનઃસ્થાપિત કરે છે. સર્જરી પછી તરત જ શારીરિક ઉપચાર શરૂ કરવાથી યોગ્ય રીતે સાજા થવાય છે અને પુનઃપ્રાપ્તિ ઝડપી બને છે.
તેમા શુ કરવાનું હોઈ છે?
સર્જરી પહેલાનું રીહેબ:આ તબક્કો સર્જરી પહેલાં શરીરને મજબૂત બનાવે છે, પુનઃપ્રાપ્તિ પરિણામોમાં સુધારો કરે છે. તાકાત, સંતુલન, સુગમતા અને સંયુક્ત સ્થિરતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરીને, તે હોસ્પિટલમાં રહેવાનું ટૂંકું કરી શકે છે અને સર્જરી પછીના રીહેબ ને ઘટાડી શકે છે. આ પ્રોગ્રામ્સ સામાન્ય રીતે 4-6 અઠવાડિયા સુધી ચાલે છે.
સર્જરી પછીનું રીહેબ:સર્જરી પછી, શારીરિક ઉપચાર ની મદદ થી ગતિશીલતા, પીડા વ્યવસ્થાપન અને પુનઃપ્રાપ્તિ કસરતમાં મદદ મળે છે. તે સર્જરી પછીની આડઅસરોને ઘટાડે છે જેમ કે પીડા અને બળતરા, દર્દીઓને સંપૂર્ણ કાર્ય અને ગતિની શ્રેણી પુનઃપ્રાપ્ત કરવામાં મદદ કરે છે. લીગામેન્ટ રિપેર, સાંધા રિપ્લેસમેન્ટ અને વધુ જેવી વિવિધ પ્રક્રિયાઓ માટે યોગ્ય.
કઈ સામાન્ય પરિસ્થિતિઓની સારવાર કરવામાં આવે છે?
સર્જરી પહેલાની સ્થિતિઓ:- હિપ રિપ્લેસમેન્ટ: આના દર્દીઓમાં સર્જરી પહેલા વ્યાયામ કરવાથી પીડા, કાર્યક્ષમતા અને હોસ્પિટલમાં રોકાણની લંબાઈમાં નોંધપાત્ર સુધારો જોવા મળ્યો છે.
- ઘૂંટણ રિપ્લેસમેન્ટ: સંયુક્ત વ્યાયામ અને શિક્ષણથી ઘણી સ્થિતિઓમા વારંવાર શક્તિ વધારવામાં મદદ મળે છે અને ઘૂંટણ રિપ્લેસમેન્ટ સર્જરી કરાવતા દર્દીઓ માટે સફળ પણ સાબિત થાય છે.
- હૃદયની સર્જરી: 2012માં કોક્રેન ની (Cochrane) સમીક્ષાએ જાણ્યું કે નાના ટ્રાયલ્સના પુરાવા સૂચવે છે કે ઇચ્છાનુસાર હૃદયની સર્જરીના દર્દીઓ માટે વ્યાયામ ઘટક સાથેની સર્જરી પહેલાની ફિઝિયોથેરાપી સર્જરી પછીના ફેફસાની ગૂંચવણો અને હોસ્પિટલમાં રોકાણની લંબાઈ ઘટાડે છે.
- અન્ય: 2010 માં એક વ્યવસ્થિત સમીક્ષામાં જાણવા મળ્યું છે કે હ્ર્દય અથવા પેટની સર્જરી પછી પોસ્ટઓપરેટિવ જટિલતા દર અને હોસ્પિટલમાં રહેવાની લંબાઈ બંને ઘટાડવા માટે પ્રીઓપરેટિવ કસરત ઉપચાર અસરકારક છે.
- મળાશય અને આંતરડાની સર્જરી: આ સર્જરી કરાવતા દર્દીઓ પરના અભ્યાસમાં પ્રી-ઓપરેટિવ વ્યાયામ કાર્યક્રમોના ફાયદા જોવા મળ્યા: સુધારેલ શારીરિક કાર્ય, ઉચ્ચ કસરત ક્ષમતા, માનસિક સ્વાસ્થ્ય અને સ્વ-માન્ય સ્વાસ્થ્ય
- પેટની સર્જરી: અભ્યાસો સૂચવે છે કે 'સર્જરી પહેલાનું રીહેબ', જેમાં શ્વાસોચ્છવાસની સ્નાયુ તાલીમ, એરોબિક વ્યાયામ અને/અથવા પ્રતિકાર તાલીમનો સમાવેશ થાય છે, પેટની અંદરની ઓપરેશન પછીની ગૂંચવણો ઘટાડી શકે છે.
- ખભો: ખભાનું પુનઃનિર્માણ, ખભાનું સ્થિરીકરણ, રોટેટર કફ રિપેર, એક્રોમિયોપ્લાસ્ટી, મેનીપ્યુલેશન, કેપ્સ્યુલોટોમી, ફ્રેક્ચર
- કોણી: ટેનિસ એલ્બો રિલીઝ, ગોલ્ફર્સ એલ્બો રિલીઝ, ફ્રેક્ચર
- કાંડા અને હાથ: કાર્પલ ટનલ રિલીઝ, ફ્રેક્ચર, ટેન્ડન રિપેર
- હિપ: હિપ રિપ્લેસમેન્ટ/રિસર્ફેસિંગ, હિપ લેબ્રલ રિપેર, હિપ આર્થ્રોસ્કોપી, ફ્રેક્ચર
- ઘૂંટણ: ઘૂંટણ રિપ્લેસમેન્ટ, ACL અને લિગામેન્ટ પુનઃનિર્માણ, આર્થ્રોસ્કોપી, મેનિસ્કલ રિપેર , ચોન્ડ્રોપ્લાસ્ટી , લેટરલ રિલીઝ, પટેલા ટેન્ડન ટ્રાન્સફર, ફ્રેક્ચર
- ગળા: એકિલિસ ટેન્ડન રિપેર, ફેસિયોટોમી
- પગની ઘૂંટી અને પગ: પગની ઘૂંટી પુનઃનિર્માણ, લિગામેન્ટ સમારકામ, આર્થ્રોસ્કોપી, અસ્થિભંગ, સ્પુર દૂર કરવું, બનિયોનેક્ટોમી
- કરોડરજ્જુ (ગળા અને પીઠ): ડિસ્કેક્ટોમી, માઇક્રો-ડિસ્કેક્ટોમી, લેમિનેક્ટોમી, સ્પાઇનલ ફ્યુઝન/સ્ટેબિલાઇઝેશન
